नरेन्द्र दाभोळकर यांच्या भूमिकेबाबत, विचारांबाबत मतभेद असले तरी, त्यांच्या कार्याबाबत आदर आहेच. हिंदू समाजातील कुरिती, अनिष्ट प्रथा-परंपरा यांना दाभोळकरांनी विरोध केला. त्यादृष्टीने ते नक्कीच समाजसुधारक होते. पण श्रद्धा व अंधश्रद्धा यातील अंधूकशी असलेली सीमारेषा त्यांनी समजूनही दुर्लक्षित केली व सध्या आपले पुरोगामित्व सिद्ध करण्यासाठी आवश्यक असलेला हिंदूविरोध त्यांच्या कार्यशैलीतून सतत जाणवत राहिला, ही वास्तविकता नाकारता येत नाही आणि तितक्याचमुळे त्यांच्या कार्याबाबत अनादरही ठेवणे योग्यही नाही. त्यांचा अंधश्रद्धा निर्मुलनाचा वारसा त्यांची मुलगी मुक्ता व मुलगा हमीद चालवत आहे. सोबत आपले पुरोगामित्व सिद्ध करण्याचा त्यांचा प्रयत्नही सुरू आहे.शिवशाहीर बाबासाहेब पुरंदरे यांना महाराष्ट्रभूषण पूरस्कार देण्याला काही कथित मान्यवर पुरोगाम्यांनी पत्र काढून विरोध केला. त्यात मुक्ता दाभोळकर यांचाही समावेश होता. ते अपेक्षित होतेच. कारण आपले पुरोगामित्व सिद्ध करण्यासाठी ते आवश्यक होते. पण हे करताना आपल्यावर जातीयतेचा आरोप होऊ शकतो, हे मुक्ताताईंच्या फार उशिरा लक्षात आले आणि मग त्यांनी पत्रक काढले. पण हे पत्रक म्हणजे मुक्ताताईंच्या अंधश्रद्धेचे उत्तम उदाहरण आहे. आव्हाड-पवार प्रभृतींचा पुरंदरेंना विरोध का आहे, हे एव्हाना सर्वांच्या लक्षात आले आहे. पुरंदरेंचे ब्राह्मणत्व, हिंदुत्व इतक्याचमुळे त्यांना विरोध झाला. हिंदुत्व मानणारे राष्ट्रद्रोही, समाजद्रोही असतात, असा कथित पुरोगाम्यांचा आवडता सिद्धांत आहे. त्या सिद्धांतानुसारच हा विरोध झाला.
मुक्ताताई म्हणतात, जातीयवादातून पुरंदरेंना विरोध केला नाही. मग का केला…? त्या सांगतात, पानसरेंनी मांडलेल्या धर्मनिरपेक्ष शिवाजीच्या प्रतिमेला विरोध करण्यासाठी महाराष्ट्रभूषण पूरस्काराचा वापर करण्याला आमचा विरोध आहे. मुक्ताताई या विधानातून दोन मुद्दे नकळतपणे मांडतात. (१) हा पूरस्कार सरकारने दिला. म्हणजेच धर्मनिरपेक्ष शिवाजीच्या प्रतिमेला विरोध करण्यासाठी सरकारनेच या पूरस्काराचा वापर केला. (२) पुरंदरेंनी शिवाजी धर्मनिरपेक्ष मांडला नाही. पहिला मुद्दा राजकीय आरोपाचा आहे. पण पुरंदरेंनी शिवाजी धर्मनिरपेक्ष मांडला नाही, हे सांगणारे काही उदाहरणे मुक्ताताईंनी द्यावयास हवे होते. मग त्यावर चिकित्सक विश्लेषण करता आले असते.
पण याच पत्रकात मुक्ताताई पुरंदरेचे कौतुक करतात. पुरंदरेंनी शिवचरित्र जनसामान्यांपर्यंत पोहोचवले, असे कौतुकोद्गार काढतात.
म्हणजे पुरंदरेंचे हे कर्तृत्व मुक्ताताई मातीमोल ठरवतात… का तर, त्यांच्या कथित धर्मनिरपेक्षतेच्या संकल्पनेत पुरंदरेंचा शिवाजी बसत नाही. मग त्यांच्या संकल्पनेतला धर्मनिरपेक्ष शिवाजी कोणता…? तर तो त्यांच्या कथित पुरोगामी धर्मनिरपेक्ष इतिहासकारांनी मांडलेला शिवाजी… बाकी सब झूठ… आपलाच शिवाजी खरा, या संकल्पनेवर अशी टोकाची श्रद्धा ही अंधश्रद्धा नव्हे काय…? पुरंदरेंनी जो शिवाजी मांडला, तोच त्याअगोदर अनेकांनी मांडला… पण तो खोटा व आताच्या ‘शिवधर्मवादी’ इतिहासकारांचाच मात्र खरा, या स्वतःच्या समजावरची टोकाची श्रद्धासुद्धा अंधश्रद्धाच होय….
- अनंत कोळमकर
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा